Nijlen

schoolspeelplaats Kerkeblokken - 3860m2


De huidige speelplaats is een klassieke, gebetonneerde speelplaats. Meer dan 70% is volledig verhard met betonklinkers. In deze stenen woestijn van bijna 4000m² staat één oude lindeboom. Verder is het terrein omzoomd met enkele strakke beuken- en ligusterhagen. De overige 30% wordt zo intens bespeeld dat de aarde op de meeste plaatsen compleet verdicht is en er amper een grasspriet groeit. Onder impuls van het project 'Natuur in je School’ vatte de directie en leerkrachten eind 2023 het plan op om de speelplaats te ontharden en te vergroenen.

Er werd een werkgroep samengesteld om het speelplaatsbeleid en -visie in vraag te stellen en anderzijds om na te denken over duurzame aanpassingen aan de speelplaats. Als speelexpert/ontwerper had ik de eer om hen op weg te zetten en te begeleiden bij deze opdracht. Er werden andere groene speelplaatsen bezocht. De voor- en nadelen van de huidige speelplaats werden zorgvuldig geïnventariseerd. De speelplaatsvisie werd herschreven en via een moodboard en praatplan werd het schoolpersoneel, kinderen, geïnteresseerde ouders, buren... betrokken. Het is een groene, avontuurlijke en inclusieve speelplaats geworden waarin een grote variatie in spelvormen mogelijk zijn. Voor ieder wat wils. Voor alle soorten kinderen. Van klimmen en klauteren tot zandtaartjes in de modderkeuken. Ruimte voor balspelen, een wieltjesparcours, speelheuvels -en huisjes met glijbanen, losse materialen om zelf mee aan de slag te gaan... en gewoon plekjes om net niks te doen.

In het nieuwe plan draaien we de rollen qua groenbeleving om. We kiezen voor 70% groen en functionele halfverharding. Slechts 30% blijft totaalverharding, enkel daar waar het nodig is. In speelzones wordt er als valondergrond uitgegaan van gras, speelzand en houtsnippers die het water makkelijk laten passeren en meteen ook zorgen voor extra speelkansen. In het ontwerp is de aanplanting van 40 nieuwe bomen voorzien als natuurlijke airco. Er wordt gekozen voor inheemse bomen en struiken met een voldoende groot nectaraanbod en ook vruchtdragende soorten (zowel bessen als noten). Enerzijds voor het aantrekken van allerlei dieren, maar ook vanuit educatief standpunt. De bestaande grote lindeboom wordt geïntegreerd in de inrichting en krijgt letterlijk een podium waardoor we zijn wortels sparen.

Door het creëren van drogere speelheuvels, vochtigere wadi’s (zo'n 100 m²) en geleidelijke overgangen wordt op een eenvoudige manier een groeiplaats gecreëerd voor allerlei aangewaaide plantensoorten. Takkenrillen vormen extra speelkansen, maar ook een schuilplaats voor allerlei kleine dieren (egels, insecten, amfibieën,…) die op hun beurt weer andere soorten als kleine roofvogels, amfibieën, vleermuizen,… zullen aantrekken. De betonnen klinkers die vrij komen bij het opbreken van de speelplaats worden hergebruikt in stapelmuurtjes, versteviging van de speelheuvels, zitmuurtjes, creëren van trappen/zitplekken op de speelheuvel/amfitheater. Het doel is om een biodiverse onderhoudsvriendelijke en ecologisch veerkrachtige omgeving te creëren waarin de kinderen optimale speelkansen kunnen benutten, dichtbij en samen met de natuur.

In mei 2024 werd het dossier ingediend. Wanneer de Vlaamse overheid even enthousiast instemt, kan er gestart worden met de realisatie van de werken. Prognose om de nieuwe speelplaats op te leveren is 2026.


Het plan voor de nieuwe, groene speelplaats

De meest succesvolle speelplaatsen zijn die waarin kinderen zelf een groot deel van de omgeving kunnen vormgeven. Dat gebeurt in de eerste plaats door aan de speelomgeving losse elementen toe te voegen die kinderen zelf kunnen verplaatsen.

Nicholson (1971)


Het beeld van de school vandaag